ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα στην (ακαδημαϊκή) έρευνα

Ας μιλήσουμε για την (ακαδημαϊκή) έρευνα στα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα.

Σήμερα το πρωί ενημερωθήκαμε από την οργάνωση Ελληνική Κοινότητα Ίντερσεξ Intersex Greece ότι αποχώρησε από το ερευνητικό πρόγραμμα του Παντείου Πανεπιστημίου “BRING IN”, με επίκεντρο τα ίντερσεξ ζητήματα, με τα μέλη της (που αποτέλεσαν και το βασικό δείγμα της έρευνας) να δηλώνουν ότι ένιωσαν εκτεθειμένα μετά την αρχική πρόθυμη συμμετοχή τους σε αυτήν -συγκεκεριμένα καταγγέλουν ότι τα λεγόμενά τους διαστρεβλώθηκαν ή/και ερμηνεύτηκαν με “αυθαίρετες εννοιολογήσεις”.

Επιπλέον, όταν ζήτησαν καλόπιστα την αλλαγή των κακώς κειμένων καταθέτοντας και δικές τους διορθώσεις τις οποίες έκαναν όλες εθελοντικά, αντιμετωπίστηκαν “με ιδιαίτερα επιθετικό και προσβλητικό τρόπο” (αναλυτικά το ΔΤ της οργάνωσης εδώ).

Το ΔΤ κλείνει με τα λόγια:

“Προβαίνουμε σε αυτή τη δημόσια ενημέρωση τώρα, καθώς στις 4 και 5 Νοεμβρίου διοργανώνονται δημόσιες διαδικτυακές εκδηλώσεις οι οποίες θα βασιστούν σε δεδομένα μας που βρίσκονται δημοσιευμένα χωρίς την έγκρισή μας στο διαδίκτυο.

Θα επιθυμούσαμε τέλος, η παρούσα ενημέρωση-καταγγελία μας να λειτουργήσει συνάμα ως μία έκκληση προς ολόκληρη την ερευνητική κοινότητα για περισσότερο άρτια και πραγματικά συμπεριληπτική ως προς τα ίντερσεξ ζητήματα ποιοτική έρευνα.

Έρευνα που δεν θα αντιμετωπίζει τα ίντερσεξ πρόσωπα σαν “αντικείμενα έρευνας”, αλλά σαν ενεργά υποκείμενα τα οποία μάχονται για να διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους που παραβιάζονται.

Κοινώς… Τίποτα για μας χωρίς εμάς.”

…….

Καταρχάς δηλώνουμε την αμέριστη συμπαράσταση και αλληλεγγύη μας στα μέλη της οργάνωσης για ό,τι αντιμετώπισαν.

Κατά δεύτερον, με την επιστημονική μας ιδιότητα υπογραμμίζουμε ότι πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για το ποιος ερευνά τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα στο ελληνικό Πανεπιστήμιο, όταν πρόκειται για μέλη ΔΕΠ και ακαδημαϊκό προσωπικό, και ποιος εποπτεύει τις σχετικές έρευνες όταν αυτές εκπονούνται από φοιτητές-τριες.

Όσο περισσότερο συζητώνται και βρίσκονται στο προσκήνιο τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα, τόσο περισσότερο φαίνονται να ενδιαφέρονται μέλη ΔΕΠ και διάφοροι -χρηματοδοτούμενοι- φορείς να τα εντάσσουν στα ερευνητικά τους προγράμματα.

Αυτό φυσικά καταρχάς είναι ένα θετικό βήμα, όπως και κάθε ενίσχυση της έρευνας, ειδικά μειονοτικών ομάδων ευάλωτων στις διακρίσεις.

Το ζήτημα όμως είναι, με ποιον τρόπο και ποιους όρους υλοποιούνται οι σχετικές έρευνες;

Οι καλές πρακτικές των διεθνών φορέων και των φορέων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δείχνουν ότι τα πρωτόκολλα οφείλουν να συμπεριλαμβάνουν μέλη της ομάδας που ερευνάται στον σχεδιασμό της έρευνας, και επιπλέον να δίνονται ρόλοι-κλειδιά σε επιστήμονες με εξειδίκευση και κοινοτική προσέγγιση σε ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα.

Αντίθετα όμως, (και) στην Ελλάδα συναντάμε κυρίως σις/στρέιτ επιστήμονες/επιστημόνισσες ή/και επιστήμονες χωρίς εξειδίκευση στα εν λόγω θέματα να τίθενται επικεφαλής σχετικών πρωτοβουλιών, με τα μέλη της κοινότητας και τους επιστήμονες με μακροχρόνια ενασχόληση στο πεδίο να βρίσκονται σε δεύτερη μοίρα ή να μην συμπεριλαμβάνονται καθόλου ή να συμπεριλαμβάνονται μόνο εργαλειακά, επιβεβαιώνοντας το tokenism (δηλ. την τυπική και όχι ουσιαστική συμπερίληψη, με εργαλειακούς όρους) που και η βιβλιογραφία δείχνει να αναπαράγεται σε ακαδημαϊκά πλαίσια σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+.

Άλλο ζήτημα είναι η πίεση που δέχονται συχνά τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας να συμμετέχουν σε έρευνες, χωρίς καμία δική τους ηθική ή υλική ανταμοιβή, ακόμα και όταν η συμμετοχή τους αυτή μπορεί να καθίσταται επανατραυματική ψυχικά, επιβαρυντική ως προς τον χρόνο και την εργασία τους και πολλά άλλα.

Ως επιστημονικός φορέας που διεξάγει ερευνητική δραστηριότητα, έχει συνεργαστεί με ακαδημαϊκά πλαίσια, αλλά κυρίως οι συνεργάτες-τριές του παρέχουν κοινοτικές υπηρεσίες επί σειρά ετών, το Orlando LGBT+ στέκεται σταθερά απέναντι σε κάθε κατάχρηση της επαγγελματικής/επιστημονικής και ακαδημαϊκής ισχύος συναδέλφων σε βάρος ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων για ερευνητικούς σκοπούς.

Θα επανέλθουμε όσες φορές χρειαστεί στο ζήτημα, ενισχύοντας την έρευνα μειονοτήτων με τον μόνο ουσιαστικό τρόπο που γνωρίζουμε, δηλ. με κοινοτική, διαθεματική, μη ιεραρχική προσέγγιση και σεβασμό στις ανάγκες, τις πρωτοβουλίες και τις διεκδικήσεις των ίδιων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και των κοινοτήτων τους.