Στηρίζουμε τρανς άτομα να αναλαμβάνουν ρόλους τρανς ατόμων στις παραστατικές τέχνες. Ακόμα περισσότερο, στηρίζουμε τρανς γυναίκες να αναλαμβάνουν ρόλους τρανς γυναικών στις τέχνες.
Γιατί:
– Οι τρανς γυναίκες αντιμετωπίζουν τη διασταύρωση των διακρίσεων της τρανσφοβίας και του σεξισμού και μεταξύ άλλων πιθανών ταυτοτήτων και βιωμάτων τους αντιμετωπίζουν πολλές φορές αξεπέραστες ταξικές προκλήσεις
– Οι τρανς γυναίκες αντιμετωπίζουν τους μεγαλύτερους αποκλεισμούς από την εργασία, την δευτεροβάθμια και ανώτατη εκπαίδευση, τις τέχνες
– Από τη μία, σε συνάρτηση όλων των παραπάνω, πολλές τρανς γυναίκες ασκούν σεξεργασία (με τα συντηρητικά στερεότυπα γύρω από την σεξεργασία και την τρανς γυναικεία ταυτότητα να εξακολουθούν να αναπαράγονται σε βάρος των τρανς γυναικών), από την άλλη όσες εργάζονται ως σεξεργάτριες στερούνται τα εργασιακά τους δικαιώματα και την αναγνώριση του επαγγέλματός τους
– Ίση πρόσβαση σε αγαθά, υπηρεσίες και ευκαιρίες (όπως π.χ. στην υγεία, αλλά και σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ευκαιρίες) σημαίνει πρώτα απ’ όλα άρση των συστημικών εμποδίων που περιορίζουν την πρόσβαση αυτή. Στην περίπτωση των Τεχνών αυτό θα ήταν σταθερές και μακροχρόνιες στοχευμένες προσπάθειες ώστε οι τρανς γυναίκες να μπορούν να σπουδάσουν/εκπαιδευτούν σχετικά ή/και να δημιουργούν/συμμετέχουν σε καλλιτεχνικές δημιουργίες άλλων, σε κλίμα σεβασμού και ισότητας. Αναγνωρίζουμε ότι είμαστε ακόμα πολύ μακριά από κάτι τέτοιο, όταν ακόμα στη χώρα μας ίσα-ίσα έχει αρχίσει να συζητείται γενικά η ιδέα της ίσης πρόσβασης των (cis) γυναικών στις τέχνες
– Με βάση όλα τα παραπάνω, στις ΗΠΑ έχει ήδη προηγηθεί ο θεωρητικός διάλογος αλλά και η κινηματική δράση τρανς ατόμων και τρανς γυναικών ειδικότερα, σε σχέση με το γιατί είναι απαραίτητο, δεδομένων των ακραίων διακρίσεων, αποκλεισμών και προβληματικών αναπαραστάσεων των βιωμάτων τους που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν, να υποδύονται αποκλειστικά εκείνες ρόλους άλλων τρανς γυναικών στις παραστατικές Τέχνες
– Στο πλαίσιο αυτό, ουσιαστική εκπροσώπηση και πρόσβαση των τρανς γυναικών σε σχετικούς ρόλους και θέσεις σημαίνει όχι μόνο να προσλαμβάνονται “αξιοκρατικά” και να συμμετέχουν σε ρόλους τρανς γυναικών υψηλών τεχνικών απαιτήσεων εφόσον πληρούν υψηλά επαγγελματικά και εκπαιδευτικά κριτήρια, ΑΛΛΑ οι ίδιοι οι σχεδιασμοί καλλιτεχνικών εγχειρημάτων να δίνουν την ευκαιρία σε τρανς γυναίκες να συμπεριληφθούν σε αυτά με τρόπο που να αναγνωρίζει ότι στην πλειοψηφία τους μπορεί να μην είχαν πρόσβαση σε συστηματική καλλιτεχνική εκπαίδευση υψηλού κόστους και απαιτήσεων
– Η συζήτηση που ξεκίνησε γύρω από την μεταφορά της ταινίας “Στρέλλα” με μορφή όπερας δωματίου από την Εθνική Λυρική Σκηνή, τον πρωταγωνιστικό ρόλο της οποίας προγραμματιζόταν ότι δεν θα αναλάβει τρανς γυναίκα, μας φέρνει αντιμέτωπες-ου-α με όλα τα παραπάνω ζητήματα τα οποία ακόμα δεν έχουν συζητηθεί δημόσια στην Ελλάδα -σύμπτωμα και αυτό της αορατότητας και των αποκλεισμών των τρανς ταυτοτήτων/βιωμάτων.
Οι πρακτικές συμπερίληψης, οι αναπαραστάσεις στον δημόσιο χώρο και η εκπροσώπηση ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων είναι πυρηνικά ζητήματα για την καταπολέμηση των διακρίσεων.
Για όλα τα παραπάνω, ως φορέας, παίρνουμε σαφώς θέση υπέρ της κάλυψης τρανς ρόλων από τρανς άτομα και ειδικότερα ρόλων τρανς γυναικών από τρανς γυναίκες στις παραστατικές τέχνες, και εναντίον κάθε άλλου παραδείγματος.
Επιπλέον είμαστε υπέρ, αλλά και πιέζουμε θετικά προς κάθε πρωτοβουλία, δράση, δημιουργική επαναδιαπραγμάτευση τεχνικών κανόνων και ανάληψη ευθύνης που να καθιστά κάτι τέτοιο ουσιαστικά εφικτό -άρα ουσιαστικά προσβάσιμο.
Εκτός από την ενδυνάμωση, κοινωνική, οικονομική, καλλιτεχνική των τρανς γυναικών που αναλαμβάνουν σχετικές θέσεις, αυτό φέρνει και ένα άλλο, ευρύτερα ενδυναμωτικό αποτέλεσμα:
Δίνει ένα μήνυμα κατά των διακρίσεων σε νεότερα τρανς άτομα, έφηβες και νεαρές ενήλικες τρανς γυναίκες, και μία μελλοντικότητα για το ότι μπορούν, περισσότερο από τις προηγούμενες γενιές, να συμπεριληφθούν ισότιμα στον δημόσιο χώρο και την Τέχνη της επιλογής τους.
Ένα μήνυμα ψυχοσυναισθηματικά ενδυναμωτικό και επανορθωτικό, πολιτικά ουσιαστικό και κοινωνικά απαραίτητο.
Η Στρέλλα, όπως την υποδύθηκε τότε η τρανς Μίνα Ορφανού, ήταν μια ταινία που πρόσφερε ίσως κάποια από τα παραπάνω με την επιδραστικότητα και τους κυματισμούς που προκάλεσε.
Έχει χαρακτηριστεί εμβληματικό έργο για την τρανς ορατότητα στην Ελλάδα ακριβώς για αυτόν τον λόγο, πέρα από την όποια καλλιτεχνική της αξία ή τα υποκειμενικά κινηματογραφικά γούστα.
Στην ταινία η ίδια η Στρέλλα ήταν μια ταλαντούχα τρανς γυναίκα που λάτρευε την Κάλλας και την κλασσική μουσική και ταυτόχρονα αντιμετώπιζε κοινωνικά και ταξικά εμπόδια. Η ίδια υποδυόταν την Κάλλας στο drag show της, ενώ ασκούσε σεξεργασία.
Το 2022 απαιτούμε να βρούμε τρόπους μια γυναίκα σαν τη Στρέλλα να έχει ουσιαστική ισότιμη πρόσβαση στην καλλιτεχνική εκπαίδευση και δημιουργία εφόσον το θέλει.
Όχι μόνο να υποδύεται μια αναγνωρισμένη καλλιτέχνιδα -αλλά να έχει την ευκαιρία να αναδειχθεί η ίδια σε τέτοια.
……………………………………………….
* η εικόνα είνα η αφίσα του ντοκιμαντέρ Disclosure για την συμπερίληψη τρανς ατόμων στις παρασταστικές τέχνες, που αναλύει ουσιαστικά πολλά από τα παραπάνω και αναδεικνύει τους αποκλεισμούς που μέχρι τώρα έχουν καταγραφεί.
Διαθέσιμο στο Netflix.