Διεθνής Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος: Για τα ροζ και τα μαύρα τρίγωνα

Σήμερα θυμόμαστε τη ναζιστική θηριωδία. Και ακόμα θυμόμαστε ότι η αναγνώριση και θέσπιση της μνήμης για κάποια από τα χιλιάδες θύματα του ολοκαυτώματος άργησε μερικές δεκαετίες.

Τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα βρέθηκαν και βασανίστηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης φορώντας ροζ και μαύρα τρίγωνα: ροζ για τους γκέι άνδρες και μαύρα, ένδειξη των “αντικοινωνικών”, για λεσβίες γυναίκες/γυναίκες που δεν ακολουθούσαν τα ετεροκανονικά πρότυπα κοινωνικής προσαρμογής και αναπαραγωγής -καθώς η αναγνώριση των αντικοινωνικών γυναικών γινόταν κυρίως στη βάση της αδυναμίας/μη επιθυμίας αναπαραγωγής εκ μέρους τους και όχι τόσο στη βάση της (ομόφυλης) σεξουαλικότητάς τους που παρέμενε αορατοποιημένη. Άλλωστε στην κατηγορία των αντικοινωνικών βρίσκονταν επίσης σεξεργάτριες, άτομα με προκλήσεις ψυχικής υγείας, νοητικά ανάπηρα άτομα, άστεγα, χρήστες-ριες και συχνά Ρομά (όταν λόγω της διασταύρωσης με κάτι από τα παραπάνω δεν κατατάσσονταν απευθείας στην ομάδα των καφέ τριγώνων). Μέσα σε ροζ και μαύρα τρίγωνα φυσικά και τρανς άτομα, αφού η ταυτότητα φύλου δεν αναγνωριζόταν ακόμα ως αυτόνομη έννοια στο κοινωνικό discourse.

Οι γκέι άνδρες ήταν μια από τις ομάδες που βίωσε τη συνέχιση του εξευτελισμού και της παραβίασης και μετά τον ακραίο βασανισμό στα ναζιστικά στρατόπεδα. Όσοι κατάφεραν να βγουν από αυτά ζωντανοί οδηγήθηκαν στις αστικές ποινικές φυλακές, αφού η ομοφυλοφιλία παρέμεινε ποινικό αδίκημα στη Γερμανία μέχρι περίπου το 1960. Συνολικά η επίσημη αναγνώριση των ΛΟΑΤΚΙ+ θυμάτων της θηριωδίας δεν έγινε μέχρι και το 1980.

Το συλλογικό τραύμα του ολοκαυτώματος -γενικά, αλλά και ειδικά για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα- είναι ακόμα υπό επεξεργασία.

Ταυτόχρονα, είναι κομμάτι της συλλογικής μας ιστορίας που χρειάζεται να εντάσσουμε στις επεξεργασίες και τις καταγραφές μας.

Σήμερα μιλάμε για νεοναζισμό, μεταφασισμό, ακροδεξιά και alt-right. Όσο χρειάζεται να θυμόμαστε ότι το γεγονός του ολοκαυτώματος δεν επιδέχεται συγκρίσεων και σχετικοποιήσεων, τόσο είναι απαραίτητο να αναγνωρίζουμε και να επεξεργαζόμαστε τις μορφές που παίρνει σήμερα ο νεοφασισμός και η alt-right.

Μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν ακόμα φωνές αποκλεισμού όσων δεν εκπληρώνουν τα ετεροκανονικά πρότυπα και όσων δεν ακολουθούν τις αρχές αναπαραγωγής του έθνους. Στις Η.Π.Α είχαμε Πρόεδρο τον Τραμπ και στην Ελλάδα υποστηρικτές του μέσα στην τωρινή κυβέρνηση.

Η Χρυσή Αυγή δικάζεται σε δεύτερο βαθμό αφού βασάνισε, δολοφόνησε και βρέθηκε νομιμοποιημένη στη Βουλή. Ο καθημερινός εκφασισμός της διπλανής πόρτας, η “κοινοτοπία του κακού” δολοφονεί στο δρόμο -τον Ζακ, τον Σαμπάνη, τον Φραγκούλη, και πόσα ακόμα άτομα μένουν χωρίς ονόματα, όπως αυτά που πνίγονται στο Αιγαίο των επαναπροωθήσεων.

 

Ξέρουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι δεδομένα.

Το Ολοκαύτωμα είναι κομμάτι της ιστορίας και ως εκ τούτου ενεργό μάθημα για το τώρα και το αύριο. Ενέχει όλη τη θεωρία του ναζισμού αλλά δεν προσφέρεται για ρομαντικές θεωρητικοποιήσεις και αναχρονισμούς.

Με σύμμαχο την ιστορική μνήμη, έχουμε τις σημερινές προκλήσεις να αντιμετωπίσουμε. Ως ΛΟΑΤΚΙ/κουήρ άτομα επανοικειοποιούμαστε τα ροζ και μαύρα τρίγωνα που μας καρφιτσώθηκαν βίαια, και τα κάνουμε συνειδητά μέρος των αγώνων και των διεκδικήσεών μας για ισότητα και αντιφασισμό.

Ποτέ ξανά.